Wat is oedeemtherapie?

Oedeemtherapie is een specialisatie binnen de fysiotherapie gericht op het afvoeren van vocht.

Wat is oedeem?
Veel mensen hebben wel eens last van vochtophoping in het lichaam, bijvoorbeeld bij een blessure of ontsteking. Er ontstaat dan een zwelling op de plek bij de aandoening. Helaas zijn er ook minder onschuldige aandoeningen die ervoor zorgen dat jij abnormaal veel vocht vasthoudt. Dit noemen we ook wel oedeem. Het vasthouden van erg veel vocht kan zorgen voor een zwaar, gespannen of zelfs pijnlijk gevoel.

Oedeem is een abnormale ophoping van vocht in het weefsel. Deze vochtophoping ontstaat als gevolg van een verstoord evenwicht tussen de aan- en afvoer van vocht. Een groot deel van de mensen met oedeem heeft last van vocht in de benen, maar de vochtophoping kan vrijwel overal in het lichaam plaatsvinden. Van je enkels tot je gezicht. Extreme ophoping van vocht heeft vervelende gevolgen. Zo kan ernstige vochtophoping leiden tot bewegingsbeperkingen, pijnlijke lichaamsdelen door spanningstoename, verslechterde functie van spieren en gewrichten of vergroot het de kans op een infectie.

Vormen van oedeem
Oedeem is bijna altijd een gevolg van een andere aandoening. Er zijn verschillende vormen van deze ernstige vochtophoping, afhankelijk van de oorzaak. Een van de vormen van oedeem is lymfoedeem. Lymfoedeem kan aangeboren zijn (primair lymfoedeem) of ontstaan als gevolg van een andere aandoening (secundaire lymfoedeem). Bekende vormen van secundair oedeem zijn armoedeem na een borstoperatie, of beenoedeem na een gynaecologische operatie.

Een ander veel voorkomende vorm van vochtophoping is veneus oedeem, wat meestal veroorzaakt wordt door vaatwand zwakte en voornamelijk voorkomt in de benen.
Lipoedeem, een vet- en vochtophoping, is ook een vorm van oedeem die in de benen voorkomt.

Vaak zie je ook een combinatie van verschillende soorten oedeem.

De behandeling van oedeem
Het is belangrijk om vroegtijdig te starten met oedeemtherapie. Hoe vroeger de behandeling plaatsvindt, hoe groter de kans dat we de klachten kunnen verminderen. Er zijn verschillende manieren om vochtophoping te behandelen. Uiteraard is dit afhankelijk van de klacht en de vorm van oedeem.

Een aantal behandelmethoden zijn:
Voorlichting en advies: je leert over huidhygiëne en hoe om te gaan met oedeem.
Manuele lymfedrainage: deze speciale massagetechniek bevordert de afvoer van oedeem.
Lymftaping: tapen zorgt voor een verbeterde onderhuidse circulatie, waardoor de vochtafvoer wordt gestimuleerd.
Ademhalingstechnieken: ontspanning en een goede ademhaling hebben een positieve uitwerking op de transport van vocht in het lichaam.
Compressie: druk uitoefenen door middel van zwachtelen zorgt voor het behoud van het behandelresultaat.

De effecten van oedeemtherapie
Wat we met onze behandelingen willen bereiken is zelfmanagement. Een juiste omgang met oedeem is bepalend voor het beloop ervan. De patiënt speelt daarom een essentiële rol in de behandeling. We leren jou om te gaan met de aandoening, zodat deze minder effect heeft op jouw dagelijks leven.
Belangrijke positieve effecten van de therapie zijn bijvoorbeeld:

  • Vermindering van de omvang van oedeem.
  • Pijnvermindering door spanningsafname van oedeem.
  • Functieverbetering van de spieren en gewrichten.
  • Afname van de infectiekans.